PREVENTIEMETHODIEKEN
VOOR MEER GEZONDHEID

Zilverwijzer zijn groepssessies voor zestigplussers die zichzelf verder willen ontplooien. Voor jou misschien? Vanaf je 60 verandert er immers wel wat in je leven: lichamelijke veranderingen, je aanpassen na je pensioen, verlies van vrienden en geliefden, … Iedereen komt voor grote en kleine uitdagingen te staan. Hoe ga je daar mee om? Hoe kan je je nog beter in je vel voelen, jezelf ontplooien, meer vitaliteit hebben?

Ontdek tijdens de bijeenkomsten hoe je jouw veerkracht kan versterken. Veerkracht is het vermogen om je aan te passen aan tegenslagen, uitdagingen en alledaagse stress en om daar zelfs sterker uit te komen. Ook voor jou is het belangrijk om te beschikken over een hoge veerkracht! Ga tijdens Zilverwijzer op zoek naar jouw sterktes, herontdek je krachten en voel de voordelen in je leven op vlak van relaties, gezondheid, denken, (vrijwilligers)werk, hobby’s, …

Deze leidraad is geschreven voor de medewerkers van OCMW of CAW die in contact komen met cliënten met een gokprobleem. Zij vinden er concrete antwoorden op vragen als 'Hoe kunt u gokproblemen herkennen?', 'Wat kunt u doen als begeleider?', 'Hoe kunt u doorverwijzen?' en 'Welk advies kunt u geven aan de omgeving van de gokker?'. Het laatste hoofdstuk bevat achtergrondinformatie zoals soorten kansspelen, wetgeving, gokverslaving en onthoudingsverschijnselen. Hij is op maat van OCMW en CAW, maar is ook bruikbaar voor andere diensten zoals huisartsen, thuiszorg, buurtwerking en beschutte werkplaatsen.

Hoe gaat men op school op de beste manier om met alcohol, illegale drugs, genotsmiddelen, psychoactieve medicatie, gokken en problematisch gamen? Een Drugbeleid op School (DOS) biedt een antwoord op deze vragen. Een school die kan terugvallen op een beleid, heeft het voordeel om in deze situaties snel gedragen beslissingen te kunnen nemen. Bovendien werkt men met een alcohol- en drugbeleid rond de VOET, en niet enkel met de pijler educatie, maar door te werken aan het geheel van een drugbeleid.

Maat in de Shit is een educatief pakket waarmee u kunt werken rond druggebruik met jongeren. De invalshoek 'vriendschap en relaties' maakt het mogelijk om een brug te slaan tussen werken rond de cannabisthematiek en een bredere aanpak, gericht op het ondersteunen van sociale en persoonlijke normen en vaardigheden. In deze handleiding vindt u diverse werkvormen die deze invalshoek vorm geven.

Het pakket bestaat uit:

een handleiding voor de begeleider;
10 bladwijzers 'Signalen';
10 bladwijzers 'Communicatietips';
10 pocketfolders van Maat in de Shit.

Maat in de Shit werd uitgewerkt door CAT Infopunt - CGG Eclips vzw en VAD.

'Het gat in de haag' is een methodiek voor het trainen van persoonlijke en sociale vaardigheden van kleuters.

Eet en beweeg jij volgens de voedings- en bewegingsdriehoek? Hoeveel zit je dagelijks? Geen idee en ben je toch benieuwd?
Test hier hoe jij eet en beweegt en maak een persoonlijk plan.
Moet je nu van vandaag op morgen je hele eet- en beweegpatroon omgooien? Nee hoor, elke kleine verbetering is een stap vooruit. Hou het vooral haalbaar voor jezelf.
De testjes zijn geschikt vanaf 6 jaar.

Hoe werkt het?
1. Doe de test: Door de testjes in te vullen ga je na hoeveel groenten of fruit je eet, hoeveel water je drinkt en hoeveel je beweegt.
2. Jouw vooruitgang: Door aan te melden op ‘Mijn Gezond Leven’ kan je de komende weken je vooruitgang evalueren. Vul de testjes opnieuw in en evalueer of je meer fruit, groenten en/of water eet of drinkt en of je meer beweegt.
3. Maak een plan: een online begeleidingstool helpt je om meer groenten, fruit of water te introduceren in je leven.

Het draaiboek drugbeleid in de bijzondere jeugdzorg is een praktische handleiding waarmee voorzieningen bijzondere jeugdzorg, eventueel met begeleiding van een preventiewerker alcohol en drugs, een drugbeleid kunnen uitwerken voor de eigen voorziening. Het draaiboek biedt zowel de nodige achtergrondinformatie als concrete werkvormen. Ook voorzieningen die reeds een drugbeleid hebben, vinden er de nodige handvatten in om hun beleid verder te verfijnen of te actualiseren.

Draaiboek voor het uitvoeren van een lokale verkenning en het opzetten van lokale acties

Alcohol en cannabis...zonder boe of bah is een pakket op maat van jongeren met een verstandelijke beperking. Het bestaat uit:
- Begeleidende fiches: deze bieden de nodige ondersteuning en achtergrondinformatie om met de brochures en de beeldenmethodiek aan de slag te gaan.
- 15 beelden op A3-formaat: jongeren zijn gevoelig voor visueel materiaal. Het werken met beelden kan het denkproces ondersteunen. Met deze beelden kunt u de dialoog over deze thema's op gang brengen.
- 2 brochures over alcohol en cannabis: 'Wat is het?', 'Wat doet het (fysiek en mentaal)?' en 'Wat zegt de wet?'. Tekeningen of foto's maken de informatie aanschouwelijker.

'Alcohol of cannabis… zonder boe of bah' kan individueel of in groep (bv. klas, leefgroep) gebruikt worden. Hoewel het pakket uitgewerkt is op maat van jongeren met een verstandelijke beperking, is het, mits enige creativiteit ook bruikbaar in het werken met volwassenen met een verstandelijke beperking.

Heel wat kinderen groeien op met een vader of moeder die problematisch alcohol, drugs of medicatie gebruikt. Het afhankelijkheidsprobleem van de ouder heeft een zware impact op het gezin. Zowel minderjarige als volwassen kinderen van ouders met een afhankelijkheidsprobleem (KOAP) lijden er sterk onder. Ze zitten met allerlei vragen en hebben nood aan extra aandacht, ondersteuning en begeleiding.

ATTENT is een initiatief van VAD in samenwerking met Formaat en met ondersteuning van Gezonde Gemeente. Met ATTENT zetten jeugdhuizen zich in voor een positief feestklimaat. Hiervoor kunnen ze zich inschrijven voor acht verschillende 'Attenties'. Inschrijven kan via de website van Formaat: http://www.formaat.be/attent/

Onderzoek naar de invulling van alcohol- en drugpreventie naar studenten maakt duidelijk dat er nood is aan interventies op drie domeinen: sensibiliseren en informeren van studenten, uitwerken van omgevingsgerichte maatregelen en een begeleidingsaanbod met de nadruk op vroeginterventie-initiatieven.
Vaak is het juist de combinatie van verschillende interventies die zorgt voor de effectiviteit van het geheel. We spreken in dit kader van een integrale, beleidsmatige aanpak van alcohol- en andere drugpreventie bij studenten.

'You bet!' is een educatief pakket over gokken voor 16-18-jarigen en verschaft op een interactieve manier correcte informatie over kansspelen. Spelen voor geld wordt vaak als een onschuldig vermaak gezien. Dat kan het ook zijn, maar er zijn wel valkuilen aan verbonden. Met dit pakket willen we informatie geven over onder andere de wetgeving inzake kansspelen, maar ook inzicht in de factor 'toeval' en de risico's verbonden aan kansspelen. Dit pakket is in eerste instantie getest en bruikbaar gevonden bij jongeren in het BSO en TSO.

‘Liever Actiever’ richt zich naar lokale spelers: alle Vlaamse lokale besturen en erkende lokale organisaties en verenigingen konden een projectaanvraag indienen.
Het biedt lokale besturen de kans om concrete acties te ondernemen binnen het kader van Gezonde Gemeente. Maar ook lokale besturen die nog geen kaas gegeten hebben van Gezonde Gemeente werden van harte uitgenodigd om een projectaanvraag in te dienen.
De doelgroep van de lokale projecten? Elke volwassen inwoner van een Vlaamse gemeente. Omdat ouderen en kansengroepen een groter risico lopen op een inactieve en sedentaire leefstijl roept Liever Actiever op bijzondere aandacht aan ouderen en kansengroepen te geven.

ZOT op kamp biedt een leidraad voor jeugdbewegingen om afspraken te maken over alcohol en drugs op kamp en is een nieuw onderdeel van drugsinbeweging.be.

Een campagne sensibiliseert en informeert de jongeren en hun ouders over alcoholgebruik door jongeren. Supermarkten en winkels, waar jongeren vaak alcohol kopen, helpen mee om een zo breed mogelijk maatschappelijk draagvlak te creëren door zelfklevers te kleven die de leeftijdsgrenzen aangeven. Ook het uitgaansleven en het jeugdwerk zijn op de kar gesprongen. Voor het kassapersoneel van supermarkten werd er een instructievideo gemaakt die toont hoe men op een klantvriendelijke manier ervoor kan zorgen dat de alcoholwetgeving correct wordt toegepast.

De zelfklevers, affiches, een postkaartje, brochure, nieuwsbrief voor winkel-eigenaars, barbriefing en instructievideo's voor horeca- en winkelpersoneel zijn te verkrijgen via de website van VAD.

"Route 12+" is een interactief spel waarbij dialoog, discussie en het voeren van groepsgesprekken centraal staan. Met deze werkvorm wil de begeleider dialoog tussen ouders over opvoeding, tabak, alcohol en drugs stimuleren. Het spel bestaat uit fotomateriaal en spelkaarten in de taal van de groep.

Dit initiatief bevat praatsessies en goed-gevoel-acties.
De Goed-gevoel-stoel is een methode om in groep met maatschappelijk kwetsbare mensen aan de slag te gaan rond geestelijke gezondheid. Ze bestaat uit drie praatsessies en een reeks doe-activiteiten (goed-gevoel-acties) voor het individu en voor de groep. In de drie praatsessies wordt op een visuele en toegankelijke manier gewerkt rond draaglast en het versterken van draagkracht. Belangrijk bij deze praatsessies zijn de veiligheid en het vertrouwen in de groep. Na de drie praatsessies wordt de draagkracht verder uitgebouwd aan de hand van de goed-gevoel-acties. Dit zijn laagdrempelige activiteiten, gekozen door de groep, waarmee op lange termijn gewerkt in groep (en later eventueel ook individueel) kan worden rond geestelijke gezondheidsbevordering.

'Crush' leert jongeren op een verantwoordelijke manier omgaan met alcohol en cannabis en daarbij zorg te dragen voor zichzelf en anderen. Het vertrekt vanuit een levensdomein waar elke jongere voeling mee heeft, namelijk vrienden en relaties. Het materiaal is bedoeld voor zestien- tot achttienjarigen en is bruikbaar bij groepen tot 25 personen.

Begeleid jij, als preventiewerker, in jouw regio een Sportivos-sportclub? Hier vind je een aantal nuttige materialen die kaderen binnen Sportivos Brons. Het gaat om:

- De informatie voor het startmoment
- De powerpoint van het startmoment
- De leidraden voor evaluatiemomenten
- De leidraad voor de vorming ‘Alcohol en drugs in de sportclub’ voor kantine-medewerkers en bestuursleden
- De powerpointpresentatie voor de vorming
- De uitnodiging, het evaluatieformulier en het attest voor deelname voor de vorming