PREVENTIEMETHODIEKEN
VOOR MEER GEZONDHEID

'Maat in de shit' is een lespakket om met leerlingen tweede graad secundair onderwijs te werken rond cannabis.

Hoe gaat men op school op de beste manier om met alcohol, illegale drugs, genotsmiddelen, psychoactieve medicatie, gokken en problematisch gamen? Een Drugbeleid op School (DOS) biedt een antwoord op deze vragen. Een school die kan terugvallen op een beleid, heeft het voordeel om in deze situaties snel gedragen beslissingen te kunnen nemen. Bovendien werkt men met een alcohol- en drugbeleid rond de VOET, en niet enkel met de pijler educatie, maar door te werken aan het geheel van een drugbeleid.

'ROCK ZERO' is een methodiek waarmee jongeren spelenderwijs nadenken over hun eigen alcoholgebruik en
dat van hun peers en waarmee ze hun kennis en attitudes kunnen verfijnen. Ze leren op een ludieke manier dat (veel) alcohol drinken niet de norm is. De boodschap van het spel is 'alcohol, begin er niet te vroeg mee'.
Dit spel is op maat van veertien- tot zestienjarigen en bruikbaar voor groepen tot 25 spelers (maximaal vijf
groepjes van vijf spelers).

In dit pakket vind je specifieke tips om het spel in de klas, de leefgroep of de jeugdbeweging te spelen.
'Rock Zero' kan een onderdeel vormen van de pijler 'educatie' in een alcohol- en drugbeleid. Dit pakket bevat:
- Speluitleg
- Spelkaart voor de spelleider
- Extra infofiche voor leerkrachten
- Extra infofiche voor jeugdbewegingen
- Extra infofiche voor bijzondere jeugdzorg
- Spelbord, scorebord, pionnen, spelkaarten en jokers
- Spelvragen voor de spelers.

Er werd via door de VRGT een pakket uitgewerkt, dat door geïnteresseerde leden van het Netwerk Rookvrije Ziekenhuizen kon gebruikt kon worden om de ‘Werelddag zonder tabak' in te kleuren. De actie richtte zich in eerste plaats op het personeel van het ziekenhuis. De focus lag op het informeren van het personeel over het rookbeleid en het NRZ en ze sensibiliseren voor hun voorbeeldfunctie binnen het ziekenhuis en de bredere maatschappij. De slogan van deze actie luidde : “Gezondheid Binnen Adembereik: samen voor een rookvrij ziekenhuis” en het thema visualiseerde zich aan de hand van een appelboom. Het pakket bestond o.a. uit:
- affiche
- logo (2 kleuren)
- screensaver
- bureaublad
- powerpoint
- aanbod CO-registratie (CO-meters indien nodig voorzien door de VRGT)
- appelstickers
- flyer

Sportivos is een preventietraject dat op een voor sportclubs haalbare wijze streeft naar het beperken van problemen door alcohol- en druggebruik. Er wordt stapsgewijs, in 3 fasen, gewerkt aan het uitstippelen van een alcohol- en drugbeleid in een sportclub. Sportivos-clubs streven naar een veilige en zorgzame clubomgeving met gezondheidswinst voor sporters, clubleden, sympathisanten en bezoekers van de sportclub.

Een beleidsmatige aanpak stimuleren is de beste oplossing. Die is gebaseerd op vier pijlers: regelgeving en procedures, educatie, begeleiding en structurele maatregelen. Een laagdrempelige, eenvoudige aanpak kan daarbij de eerste argwaan wegnemen.

Sportivos bestaat uit drie fasen die lopen over minimum drie seizoenen: Sportivos Brons, Sportivos Zilver en Sportivos Goud. Als een club een fase goed ten einde brengt, ontvangt ze een Bronzen, Zilveren of Gouden label.

Deze leidraad stelt een aangepaste aanpak voor om de vorming ‘Als Kleine Kinderen Groot Worden’ te geven aan Marokkaanse ouders. Het belangrijkste doel van deze vorming voor Marokkaanse ouders, is hen stimuleren om een gesprek over tabak, alcohol en drugs aan te gaan, met elkaar en met hun kind.

Met de campagne 'Zwart op wit bewezen: studenten amuseren zich ook zonder alcohol' wil VAD/De DrugLijn de verkeerde perceptie dat elke student een zware drinker is, bijstellen. Een tweede grootschalige bevraging over het middelengebruik van studenten in 2010 toont aan dat de meerderheid van de studenten op een verantwoordelijke manier met alcohol omgaat. Alleen schatten de studenten het alcoholgebruik van hun medestudenten veel hoger in dan de cijfers aangeven. Een misverstand dat VAD/De DrugLijn graag weerlegt, want eens studenten beseffen dat er niet zo veel alcohol gedronken wordt als gedacht, beperken ze zelf ook hun overmatig gebruik.
Het resultaat is te bewonderen in een campagnefilmpje. Je kan ook een affiche bestellen die naar het experiment verwijst.

Deze leidraad is geschreven voor de medewerkers van OCMW of CAW die in contact komen met cliënten met een gokprobleem. Zij vinden er concrete antwoorden op vragen als 'Hoe kunt u gokproblemen herkennen?', 'Wat kunt u doen als begeleider?', 'Hoe kunt u doorverwijzen?' en 'Welk advies kunt u geven aan de omgeving van de gokker?'. Het laatste hoofdstuk bevat achtergrondinformatie zoals soorten kansspelen, wetgeving, gokverslaving en onthoudingsverschijnselen. Hij is op maat van OCMW en CAW, maar is ook bruikbaar voor andere diensten zoals huisartsen, thuiszorg, buurtwerking en beschutte werkplaatsen.

Unplugged is een methodiek voor drugpreventie in het secundair onderwijs. In elke graad is de methodiek afgestemd op de noden van leerlingen, leerkrachten en school.

Project voor leerlingen van de derde graad lager onderwijs. Dit project wil kinderen stimuleren en ondersteunen om een gezonde keuze te maken en (nog) geen alcohol te drinken. Dit gebeurt door samen met de kinderen te onderzoeken wat alcohol doet, hen te stimuleren om kritisch te denken, hen bewust te maken van hun eigen houding en confrontatie met andere houdingen, hun sociale vaardigheden te versterken en hun weerbaarheid te verhogen.
LOL zonder alcohol omvat een lesboek opgebouwd rond 8 lessen en bijlagen met bijhorende taken- en opdrachtenkaarten, werkbladen, infofiches,...
Daarnaast bevat het pakket een projectboek voor de leerlingen en een handleiding dat het project situeert in het gezondheidsbeleid van de school en refereert naar de nieuwe eindtermen en leerdoelen WO.
Tot slot bevat de projectmap ook een flyer, die ouders zal warm maken voor het project.

'Het gat in de haag' is een methodiek voor het trainen van persoonlijke en sociale vaardigheden van kleuters.

Deze factsheets presenteren de belangrijkste cijfergegevens van het voorbije decennium over de omvang van het gebruik in Vlaanderen en België.

In het begin kon de me-ASSIST-toolbox enkel screenen, en dat enkel met de ASSIST (Alcohol, Smoking and Substance Involment Screening Test). Ondertussen werden de screeningsmogelijkheden op www.me-assist.com aanzienlijk uitgebreid.
Het is nu mogelijk om te screenen met de (getrapte) AUDIT en de ASSIST voor volwassenen, en de CRAFFT voor minderjarigen.
Voor elk van deze instrumenten, zijn er drie mogelijke manieren van werken. U kunt de screening nog steeds afnemen tijdens een gesprek, maar de patiënt kan de screening ook zelf uitvoeren. De patiënt kan de vragen beantwoorden op een tablet in de wachtzaal of, via een link in een e-mail, op zijn computer thuis. Deze zelfafname wordt audio-ondersteund, zodat ook mensen die minder leesvaardig zijn de vragen begrijpen.

De infofiches bieden een beknopt overzicht over middelen en fenomenen als gamen: Wat zijn die middelen/fenomenen? Welke effecten hebben ze? Waarom en hoe worden ze gebruikt? Wat zijn de risico's?

Aan de hand van dit materiaal kan een lokaal dienstencentrum een preventieve aanpak rond alcohol ontwikkelen, op maat van hun werking.

Onderzoek naar de invulling van alcohol- en drugpreventie naar studenten maakt duidelijk dat er nood is aan interventies op drie domeinen: sensibiliseren en informeren van studenten, uitwerken van omgevingsgerichte maatregelen en een begeleidingsaanbod met de nadruk op vroeginterventie-initiatieven.
Vaak is het juist de combinatie van verschillende interventies die zorgt voor de effectiviteit van het geheel. We spreken in dit kader van een integrale, beleidsmatige aanpak van alcohol- en andere drugpreventie bij studenten.

Zilverwijzer zijn groepssessies voor zestigplussers die zichzelf verder willen ontplooien. Voor jou misschien? Vanaf je 60 verandert er immers wel wat in je leven: lichamelijke veranderingen, je aanpassen na je pensioen, verlies van vrienden en geliefden, … Iedereen komt voor grote en kleine uitdagingen te staan. Hoe ga je daar mee om? Hoe kan je je nog beter in je vel voelen, jezelf ontplooien, meer vitaliteit hebben?

Ontdek tijdens de bijeenkomsten hoe je jouw veerkracht kan versterken. Veerkracht is het vermogen om je aan te passen aan tegenslagen, uitdagingen en alledaagse stress en om daar zelfs sterker uit te komen. Ook voor jou is het belangrijk om te beschikken over een hoge veerkracht! Ga tijdens Zilverwijzer op zoek naar jouw sterktes, herontdek je krachten en voel de voordelen in je leven op vlak van relaties, gezondheid, denken, (vrijwilligers)werk, hobby’s, …

De cannabiscampagne ‘Laat je niet vangen’ van de Vlaamse overheid liep van november 2013 tot april 2014. De Facebookpagina van de campagne werd geüpdatet tot eind 2014. De campagne werd door een onafhankelijk onderzoeksbureau als zeer positief geëvalueerd. VAD wil blijven inzetten op sensibilisering rond cannabis door tweejaarlijks een nieuwe impuls geven. In 2016 lanceerde VAD de vervolgcampagne 'Ook een jointje' die zich richt op jongeren en hun ouders. Naast de publiekscampagne wordt ook – net zoals in de campagne van 2013-2014 – een ondersteunend luik voorzien voor professionelen en intermediairs.

Gezonde Gasten is gericht op het opzetten van een integraal gezondheidsbeleid in jeugdhulporganisaties.
Er zijn specifieke materialen rond voeding, beweging en sedentair gedrag.
Rond tabak en mentaal welbevinden worden die nog gemaakt.

Materialen voor buitenschoolse kinderopvang voor de ontwikkeling van een beleid rond gezond bewegen, beperken langdurig zitten en gezonde dranken en tussendoortjes. Beschikbaar voor alle buitenschoolse opvang in Vlaanderen en Brussel, zowel scholen die zelf opvang voorzien als IBO's.
Actieve kinderopvang biedt concrete ondersteuning aan de hand van een vorming voor de begeleiders en coördinatoren. Via de vorming word je geïnformeerd en gesensibiliseerd over de bestaande aanbevelingen, en leer je om een beleid rond deze thema’s op te starten of verder uit te bouwen.
Actieve kinderopvang bevat ook een aantal materialen, onder andere:
- een uitgebreide handleiding met alle thematische en praktische info om aan de slag te gaan + screeningsinstrument
- een Gezond gedacht bordspel voor het personeel om draagvlak te creëren en te sensibiliseren rond de verschillende thema’s
- 80 leuke actieve spelfiches voor de kinderen
- affiches en folders om ouders te informeren