PREVENTIEMETHODIEKEN
VOOR MEER GEZONDHEID

Bijna elk kind weet wat een leuke tijdsbesteding gamen kan zijn. Toch zijn ouders soms bezorgd, omdat ze het gevoel hebben dat er te veel gegamed wordt. Om ouders hierin te ondersteunen, is er 'Als Kleine Kinderen Groot Worden en Gamen'. Het is een eenmalige sessie voor ouders, waarin ze in groep op een interactieve manier opvoedingsvragen bespreken aan de hand van filmpjes en oefeningen.

Ondersteuningsmap om intermediairs in de sector Justitie aan te zetten tot het uitwerken van een multicomponenten alcohol- en drugbeleid.

"Route 12+" is een interactief spel waarbij dialoog, discussie en het voeren van groepsgesprekken centraal staan. Met deze werkvorm wil de begeleider dialoog tussen ouders over opvoeding, tabak, alcohol en drugs stimuleren. Het spel bestaat uit fotomateriaal en spelkaarten in de taal van de groep.

Allerlei materialen en modules voor gebruikers, kinderen van ouders met een afhankelijkheidsproblematiek, partners van gebruikers en andere personen uit de omgeving van de gebruiker om aan een afhankelijkheidsproblematiek te werken.

Evaluatie dient als een rode draad doorheen het beleidsvormingsproces te lopen. Het is dus niet 'iets wat er achteraf nog even bijkomt'. Integendeel, het past binnen een planmatige aanpak, en is belangrijk binnen iedere fase.
De focus van deze evaluatiemethodiek ligt op procesevaluatie.De verschillende stappen die geëvalueerd dienen te worden zijn: het lokaal overleg, het lokale draagvlak, de lokale analyse(resultaten) en de genomen acties of geïmplementeerde interventies. De resultaten worden teruggekoppeld naar het lokaal overleg en opgenomen in het volgende beleidsplan.
ELAD bestaat uit richtvragen die voor iedere stap binnen het beleidsvormingsproces een indicatie geven of aan alle aspecten werd voldaan. Deze richtvragen zijn een combinatie van de elementen zoals beschreven in het stappenplan ‘Omdat iedereen erbij wint. Samen voor een lokaal alcohol- en drugbeleid’ en de COMIQS standaarden.

ZOT op kamp biedt een leidraad voor jeugdbewegingen om afspraken te maken over alcohol en drugs op kamp en is een nieuw onderdeel van drugsinbeweging.be.

Deze visietekst kadert het alcoholgebruik van ouderen met enkele cijfers, benoemt de toegenomen impact van alcohol ten gevolge van het verouderingsproces en beschrijft de preventieve aanpak die schadelijke gevolgen van alcoholgebruik bij deze doelgroep kan voorkomen of verminderen.

Een campagne sensibiliseert en informeert de jongeren en hun ouders over alcoholgebruik door jongeren. Supermarkten en winkels, waar jongeren vaak alcohol kopen, helpen mee om een zo breed mogelijk maatschappelijk draagvlak te creëren door zelfklevers te kleven die de leeftijdsgrenzen aangeven. Ook het uitgaansleven en het jeugdwerk zijn op de kar gesprongen. Voor het kassapersoneel van supermarkten werd er een instructievideo gemaakt die toont hoe men op een klantvriendelijke manier ervoor kan zorgen dat de alcoholwetgeving correct wordt toegepast.

De zelfklevers, affiches, een postkaartje, brochure, nieuwsbrief voor winkel-eigenaars, barbriefing en instructievideo's voor horeca- en winkelpersoneel zijn te verkrijgen via de website van VAD.

TOPspel is een methodiek die ontwikkeld werd door De Sleutel, op basis van het evidence based Good Behaviour Game. Het traint de persoonlijke en sociale vaardigheden bij kinderen in de lagere school. De ingrediënten van TOPspel zijn teamwork, afspraken maken en positieve bekrachtiging. Gewenst gedrag wordt op een positieve en speelse manier ingeoefend.

Alcohol en cannabis...zonder boe of bah is een pakket op maat van jongeren met een verstandelijke beperking. Het bestaat uit:
- Begeleidende fiches: deze bieden de nodige ondersteuning en achtergrondinformatie om met de brochures en de beeldenmethodiek aan de slag te gaan.
- 15 beelden op A3-formaat: jongeren zijn gevoelig voor visueel materiaal. Het werken met beelden kan het denkproces ondersteunen. Met deze beelden kunt u de dialoog over deze thema's op gang brengen.
- 2 brochures over alcohol en cannabis: 'Wat is het?', 'Wat doet het (fysiek en mentaal)?' en 'Wat zegt de wet?'. Tekeningen of foto's maken de informatie aanschouwelijker.

'Alcohol of cannabis… zonder boe of bah' kan individueel of in groep (bv. klas, leefgroep) gebruikt worden. Hoewel het pakket uitgewerkt is op maat van jongeren met een verstandelijke beperking, is het, mits enige creativiteit ook bruikbaar in het werken met volwassenen met een verstandelijke beperking.

Sommige jongeren (12-18 jaar) lopen een groter risico op problemen met middelengebruik dan anderen. 'Iedereen drinkt, iedereen blowt?' is een methodiek voor kortadvies, gestoeld op het principe van normatieve feedback, om met deze jongeren individueel preventief te werken rond alcohol en/of cannabis in het CLB of de bijzondere jeugdzorg.

Draaiboek voor het uitvoeren van een lokale verkenning en het opzetten van lokale acties

ATTENT is een initiatief van VAD in samenwerking met Formaat en met ondersteuning van Gezonde Gemeente. Met ATTENT zetten jeugdhuizen zich in voor een positief feestklimaat. Hiervoor kunnen ze zich inschrijven voor acht verschillende 'Attenties'. Inschrijven kan via de website van Formaat: http://www.formaat.be/attent/

Het Vlaams Instituut Gezond Leven ontwikkelde samen met Disney Benelux Woogie boogie. Met Woogie boogie willen het Vlaams Instituut Gezond Leven en Disney Benelux het lang stilzitten bij kleuters (3-6 jaar) aanpakken.

Woogie boogie bestaat uit een reeks van leuke filmpjes, een methodiek voor kleuterklassen en een beweegdag op de laatste woensdag voor de paasvakantie (vanaf 2018). Meer informatie op www.woogieboogie.be.

Intermediairs uit het lager onderwijs aanzetten tot het uitwerken van een beleidsmatige aanpak rond alcohol als onderdeel van een gezondheidsbeleid op school.

Op www.noknok.be kunnen jongeren (12-16 jaar) hun mentaal welbevinden en veerkracht versterken aan de hand van wetenschappelijk onderbouwde informatie, opdrachten en tips.

Om hen hierin te begeleiden en persoonlijk advies te geven, is er de veerkrachttest: na het invullen krijgen jongeren feedback, tips en oefeningen waar ze meteen mee aan de slag kunnen om meer zelfvertrouwen te krijgen, positiever in het leven te staan of gezonder te ontspannen.

Het platform gebruikt spelelementen om jongeren te motiveren en sterker te maken. Zo kunnen ze hun creatiefste zelf bovenhalen in hun eigen NokNok-kamer. Hoe meer vooruitgang ze boeken, hoe meer mogelijkheden er verschijnen!

Op www.noknok.be staat bovendien een inspiratielijst met leuke activiteiten om samen met jongeren in groep aan hun veerkracht en mentaal welbevinden te werken.

Services voor fuiven en kleine festivals

Feest Wijzer is een initiatief van VAD met ondersteuning van Gezonde Gemeente. Met Feest Wijzer geven fuiven en kleine festivals aan dat ze zich inzetten om een positief feestklimaat te creëren.

Een fuif of lokaal festival moet minimum vier basisservices aanbieden om het Feest Wijzer preventiepakket te verkrijgen. Dit basisaanbod ligt gedeeltelijk in de lijn van wat wettelijk verplicht wordt. Voor elke maatregel werd een minimumcriteria opgesteld. Negen extra services om de locatie nog veiliger en gezonder te maken, kunnen vrijblijvend aangeboden worden.

Dit initiatief bevat praatsessies en goed-gevoel-acties.
De Goed-gevoel-stoel is een methode om in groep met maatschappelijk kwetsbare mensen aan de slag te gaan rond geestelijke gezondheid. Ze bestaat uit drie praatsessies en een reeks doe-activiteiten (goed-gevoel-acties) voor het individu en voor de groep. In de drie praatsessies wordt op een visuele en toegankelijke manier gewerkt rond draaglast en het versterken van draagkracht. Belangrijk bij deze praatsessies zijn de veiligheid en het vertrouwen in de groep. Na de drie praatsessies wordt de draagkracht verder uitgebouwd aan de hand van de goed-gevoel-acties. Dit zijn laagdrempelige activiteiten, gekozen door de groep, waarmee op lange termijn gewerkt in groep (en later eventueel ook individueel) kan worden rond geestelijke gezondheidsbevordering.

Intermediairs in de jeugdsector aanzetten tot het uitwerken van een multi-componenten alcohol- en drugbeleid: www.drugsinbeweging.be

Dit is een opvoedingscursus over tabak, alcohol en drugs, voorzien om te doorlopen met ouders (van tieners van 12 tot 16 jaar) uit etnisch-culturele minderheden gedurende 3 halve dagen (3 x 3uur). Je kan gebruikmaken van de PowerPointpresentatie die de rode draad vormt doorheen de 3 halve dagen. Daarnaast is er een werkboekje dat ouders kunnen gebruiken tijdens de cursus.