PREVENTIEMETHODIEKEN
VOOR MEER GEZONDHEID

Goed zien maakt het makkelijker om je goed te ontwikkelen en om deel te nemen aan wat er rondom jou gebeurt.
De jeugdgezondheidszorg (JGZ) helpt bij het opsporen van problemen met het zien bij kinderen en jongeren. Zo kan een gepaste behandeling of aangepaste maatregelen hinder voorkomen of verminderen.
De Standaard Visus voor schoolgaanden gidst de CLB in deze taak. De richtlijn bepaalt ook wanneer CLB doorverwijzen voor verder onderzoek.

Binnen deze methodiek kunnen CLB-medewerkers ondersteuningsmateriaal terugvinden om met eet- en gewichtsproblemen aan de slag te gaan. Het materiaal bestaat uit draaiboeken en e-learnings, en biedt zowel basiskennis als meer gespecialiseerde informatie over preventie, herkenning en behandeling.

Ondersteuning voor artsen bij de detectie van eetstoornissen, en criteria voor risico-inschatting met bijhorende zorgtoewijzing psychiatrische en/of medische opname.

Deze methodiek bevat een synthese van de belangrijkste aandachtspunten bij het plannen, uitwerken en evalueren van preventieprojecten voor eet- en gewichtsproblemen bij kinderen en jongeren. De materialen bieden een blauwdruk om stapsgewijs preventief aan de slag te gaan. De opgenomen thema’s sluiten aan bij de huidige ontwikkelingstaken van de jongere, waardoor alle jongeren versterkt worden in hun groeiproces en niet enkel degenen met een probleem.

De jeugdgezondheidszorg (JGZ) ondersteunt ouders en jongeren om gezonde keuzes te maken, ook wat betreft 'mondgezondheid'. Hoe JGZ dit kan doen voor schoolgaanden, stippelt de richtlijn 'mondgezondheid' uit.

Deze praktijkrichtlijn is gebaseerd op de best beschikbare wetenschappelijke evidentie en op de (klinische en wetenschappelijke) expertise van de leden van de werkgroep residentiële ouderenzorg van het Expertisecentrum Val- en Fractuurpreventie Vlaanderen (EVV), dit met steun van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid. Het is een leidraad, geen verplichting. Het kan je helpen om in de dagelijkse praktijk valincidenten te detecteren, te evalueren en te behandelen, om zo nieuwe valincidenten en de mogelijk ernstige gevolgen te voorkomen. Bij het implementeren van de praktijkrichtlijn valpreventie in de woonzorgcentra in Vlaanderen dient steeds rekening te worden gehouden met de individuele context van de bewoner alsook het eigen professionele inzicht en de karakteristieken van de voorziening.

Binnen deze methodiek kunnen bewegingsdeskundigen en kinesitherapeuten ondersteuningsmateriaal terugvinden om met eet- en gewichtsproblemen aan de slag te gaan. Het materiaal bestaat uit draaiboeken en praktijkteksten, en biedt zowel basiskennis als meer gespecialiseerde informatie over preventie, herkenning en behandeling, zowel voor kinderen als volwassenen.

Niet elke patiënt met overgewicht of obesitas heeft dezelfde (intensiteit van) zorg nodig. Eetexpert ontwikkelde een sjabloon voor gerichte verwijzing vanuit de eerste lijn naar gespecialiseerde zorgverlening.

Bewegen op Verwijzing helpt mensen met een gezondheidsrisico op weg naar een actiever leven. Hoe? Met professionele coaching en een beweegplan.

Eetexpert helpt je bij het zoeken naar een geschikte hulpverlener bij eet- en gewichtsproblemen. Daarnaast kan je als hulpverlener bij ons terecht voor ondersteuning bij je werk. Preventie-, beleids- en persmedewerkers kunnen ons contacteren voor advies.
Eetexpert telefonisch van ma-vrij (016/84.56.99) en via mail (secretariaat@eetexpert.be) bereikbaar om je te helpen met je praktijkvragen.

Een safety plan of veiligheidsplan helpt mensen met zelfmoordgedachten om een crisis te overbruggen. Het kan online ingevuld en opgeslagen of geprint worden of je kan een versie downloaden om op papier in te vullen.

In Vlaanderen zitten nog altijd 29.000 kinderen dagelijks in de tabaksrook. Hierdoor hebben ze meer kans om ziek te worden. Veel ouders weten dat meeroken ongezond is en nemen al maatregelen. Alleen zijn er heel wat misverstanden. Zo is roken onder de dampkap of aan het open raam geen oplossing.

Wil je die kinderen en hun ouders helpen? Ga dan met hen in gesprek. Dat is niet altijd evident. Maar toch kun je zo in weinig tijd heel wat bereiken. We helpen jou hiermee. Je kan je voorbereiden op een gesprek door de online gespreksondersteuning te doorlopen.

De lokale monitor 'alcohol & jongeren' is een instrument voor lokale preventiewerkers om systematisch na te gaan in welke mate de wetgeving op de verkoop van alcohol aan minderjarigen in hun stad of gemeente wordt nageleefd door de detailhandel en de horeca. De preventiewerkers werken hiervoor samen met 15- en 16-jarige jongeren die in supermarkten, buurt- en nachtwinkels en cafés verifiëren of het voor hen mogelijk is om alcoholische dranken aan te kopen.

SP-Reflex is gebaseerd op de ‘Multidisciplinaire richtlijn voor de detectie en behandeling van suïcidaal gedrag’ en leert hulpverleners aan de hand van e-learningmodules en oefeningen hoe ze zelfmoordgedachten bij suïcidale patiënten of cliënten kunnen detecteren en behandelen, wat er moet gebeuren na een suïcide(poging) en wat belangrijke onderdelen zijn van een suïcidepreventiebeleid binnen een zorginstelling.

ZOT op kamp biedt een leidraad voor jeugdbewegingen om afspraken te maken over alcohol en drugs op kamp en is een nieuw onderdeel van drugsinbeweging.be.

Dit initiatief bevat praatsessies en goed-gevoel-acties.
De Goed-gevoel-stoel is een methode om in groep met maatschappelijk kwetsbare mensen aan de slag te gaan rond geestelijke gezondheid. Ze bestaat uit drie praatsessies en een reeks doe-activiteiten (goed-gevoel-acties) voor het individu en voor de groep. In de drie praatsessies wordt op een visuele en toegankelijke manier gewerkt rond draaglast en het versterken van draagkracht. Belangrijk bij deze praatsessies zijn de veiligheid en het vertrouwen in de groep. Na de drie praatsessies wordt de draagkracht verder uitgebouwd aan de hand van de goed-gevoel-acties. Dit zijn laagdrempelige activiteiten, gekozen door de groep, waarmee op lange termijn gewerkt in groep (en later eventueel ook individueel) kan worden rond geestelijke gezondheidsbevordering.

Hoe gaat men op school op de beste manier om met alcohol, illegale drugs, genotsmiddelen, psychoactieve medicatie, gokken en problematisch gamen? Een Drugbeleid op School (DOS) biedt een antwoord op deze vragen. Een school die kan terugvallen op een beleid, heeft het voordeel om in deze situaties snel gedragen beslissingen te kunnen nemen. Bovendien werkt men met een alcohol- en drugbeleid rond de VOET, en niet enkel met de pijler educatie, maar door te werken aan het geheel van een drugbeleid.

TOPspel is een methodiek die ontwikkeld werd door De Sleutel, op basis van het evidence based Good Behaviour Game. Het traint de persoonlijke en sociale vaardigheden bij kinderen in de lagere school. De ingrediënten van TOPspel zijn teamwork, afspraken maken en positieve bekrachtiging. Gewenst gedrag wordt op een positieve en speelse manier ingeoefend.

Er werd via door de VRGT een pakket uitgewerkt, dat door geïnteresseerde leden van het Netwerk Rookvrije Ziekenhuizen kon gebruikt kon worden om de ‘Werelddag zonder tabak' in te kleuren. De actie richtte zich in eerste plaats op het personeel van het ziekenhuis. De focus lag op het informeren van het personeel over het rookbeleid en het NRZ en ze sensibiliseren voor hun voorbeeldfunctie binnen het ziekenhuis en de bredere maatschappij. De slogan van deze actie luidde : “Gezondheid Binnen Adembereik: samen voor een rookvrij ziekenhuis” en het thema visualiseerde zich aan de hand van een appelboom. Het pakket bestond o.a. uit:
- affiche
- logo (2 kleuren)
- screensaver
- bureaublad
- powerpoint
- aanbod CO-registratie (CO-meters indien nodig voorzien door de VRGT)
- appelstickers
- flyer

De cannabiscampagne ‘Laat je niet vangen’ van de Vlaamse overheid liep van november 2013 tot april 2014. De Facebookpagina van de campagne werd geüpdatet tot eind 2014. De campagne werd door een onafhankelijk onderzoeksbureau als zeer positief geëvalueerd. VAD wil blijven inzetten op sensibilisering rond cannabis door tweejaarlijks een nieuwe impuls geven. In 2016 lanceerde VAD de vervolgcampagne 'Ook een jointje' die zich richt op jongeren en hun ouders. Naast de publiekscampagne wordt ook – net zoals in de campagne van 2013-2014 – een ondersteunend luik voorzien voor professionelen en intermediairs.